Εκτύπωση Κλείσιμο ΠαραθύρουTην περίοδο 1874-1875 η Αθήνα συνταράσσεται από τα επονομαζόμενα «στηλιτικά» πολιτικά επεισόδια, με αποκορύφωμα τους προπηλακισμούς κυβερνητικών βουλευτών από εξεγερμένους πολίτες λόγω επαναλαμβανόμενων συνταγματικών παραβάσεων οι οποίες συνίστανται στη λήψη κοινοβουλευτικών αποφάσεων -και ιδίως στην ψήφιση του προϋπολογισμού- χωρίς την ύπαρξη της απαρτίας που επιβάλλει το Σύνταγμα του 1864. Τις μεθοδεύσεις αυτές καταδικάζει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών και η Νομική Σχολή Αθηνών, με τις αντιπολιτευόμενες εφημερίδες να ξεσηκώνουν την κοινή γνώμη δημοσιεύοντας σε πρωτοσέλιδες ατιμωτικές «στήλες» τα ονόματα των βουλευτών που υπερψηφίζουν τα αντίστοιχα νομοσχέδια. Λαμβάνοντας υπόψη τη λαϊκή οργή και την έκρυθμη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί, τον Απρίλιο του 1875 με παρέμβαση του βασιλιά Γεωργίου Α΄, ο πρωθυπουργός Δημήτριος Βούλγαρης εξαναγκάζεται σε παραίτηση, και εντολή σχηματισμού κυβέρνησης λαμβάνει ο τότε εξωκοινοβουλευτικός Χαρίλαος Τρικούπης προκειμένου να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές.
Απόρροια των «στηλιτικών» είναι αφενός η καθιέρωση της αρχής της δεδηλωμένης με τον λόγο του θρόνου τον οποίο συντάσσει ο Χαρίλαος Τρικούπης και εκφωνεί ο βασιλιάς Γεώργιος στις 11 Αυγούστου 1875 κατά την εναρκτήρια συνεδρίαση της νέας Βουλής και αφετέρου η παραπομπή της κυβέρνησης του Δημητρίου Βούλγαρη στο Ειδικό Δικαστήριο για πλαστογραφία, αντιποίηση αρχής και νόθευση εκλογών. Και ναι μεν για τα αδικήματα αυτά το Ειδικό Δικαστήριο δεν καταλήγει σε καταδικαστικές αποφάσεις, όμως οι υπουργοί Δικαιοσύνης και Παιδείας & Εκκλησιαστικών παραπέμπονται και καταδικάζονται τελικά για ένα επιμέρους πολιτικό και εκκλησιαστικό σκάνδαλο, γνωστό ως «σιμωνιακά», και συγκεκριμένα επειδή δωροδοκήθηκαν από τέσσερις ιερωμένους προκειμένου να πιέσουν την Ιερά Σύνοδο να τους εκλέξει μητροπολίτες.
Σήμερα, εκατόν τριάντα και πλέον χρόνια μετά, με την Ελλάδα να βρίσκεται στα πρόθυρα της οικονομικής κατάρρευσης και παρά το γεγονός ότι τα σκάνδαλα διαδέχονται το ένα το άλλο, δεν παραπέμπεται και δεν καταδικάζεται κανείς. Ιδίως μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001, οπότε η παραπομπή μελών της κυβέρνησης στο Ειδικό Δικαστήριο κατέστη ακόμα δυσχερέστερη, για τα δεκάδες σκάνδαλα που έχουν κατά καιρούς συγκλονίσει την κοινή γνώμη δεν έχουν αποδοθεί ποινικές ευθύνες ούτε σε έναν υπουργό. Χωρίς άρση της ατιμωρησίας και καταπολέμηση της διαφθοράς, πολύ φοβάμαι ότι θα ζήσουμε καταστάσεις που θα ξεπερνούν κατά πολύ τα «στηλιτικά» του 1874-1875, ακόμη κι αν η συνταγματική τάξη είναι πλέον κεκτημένη πραγματικότητα. Χωρίς τη δίκαιη απόδοση ευθυνών, όχι μόνο δεν θα ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στους συνταγματικούς θεσμούς, αλλά αντιθέτως οι «Αγανακτισμένοι» από την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας ολοένα και θα αυξάνονται, με όποιες συνέπειες μπορεί να συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη για το πολιτικό σύστημα συνολικά. Ενόψει τούτου, επιβάλλεται η ριζική αναθεώρηση του συνταγματικού καθεστώτος της υπουργικής ευθύνης, ώστε να καθίσταται ευχερέστερος ο δικαστικός έλεγχός της. Οχι βέβαια ως μέσο στοχοποίησης πολιτικών προσώπων ή εκτόνωσης της λαϊκής οργής, αλλά ως εργαλείο ποιοτικής αναβάθμισης της Δημοκρατίας στην πράξη.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" της 18-6-2011.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_18/06/2011_446216